Ҡыҫтыбый – боронғо төрки телендәге «ҡыҫты» һүҙенән килеп сыҡҡан, тип фаразлайҙар, йәғни эш барышын аңлатҡан «ҡыҫтырырға», «тығырға». Сөнки ҡыҫтыбыйға эслек ҡыҫтырып ҡына һалына, ә йәймә асыҡ ҡала, ситтәре бөрөлмәй. Тап ошо һүҙ «ҡыҫтырылған» күсмә мәғәнәһен бирә лә инде. Йәғни, бөтә ергә лә ҡыҫылырға яратҡан кешене шулай атап йөрөтәләр: ҡыҫылма, ҡыҫтыбый, ҡыҫтыбый булырһың, ҡыҫтыбый кеүек ҡыҫылып йөрөмә...
Донъяла иң ҙур ҡыҫтыбый 2011 йылда Башҡортостанда әҙерләнгән. 2 метр 10 сантиметр диаметрҙағы ҡыҫтыбый Гиннесс рекордтар китабына ингән.